Het proces van waterbeheer gaat al ver terug de geschiedenis in. Het eerste officiële waterschap in Nederland was het Hoogheemraadschap van Rijnland, en is in 1255 ontstaan nadat graaf Willem II van Holland hiervoor de privileges verleende. Het was de taak van het Hoogheemraadschap om alle problematiek omtrent afwatering in haar gebied op te lossen. Later werd heel Nederland onder verdeeld in dit soort waterschappen, met elk het doel om haar gebieden tegen het water te beschermen.

Deze waterschappen waren allemaal onderdeel van de private sector totdat in 1848 de grondwet kwam, en er besloten werd dat het waterbeheer de taak van de overheid werd.